قوانین نصب سرعت گیر
تاریخ ارسال : 1402/07/25
سرعت گیر ترافیکی یکی از بهترین و مهم ترین ابزارها در کنترل سرعت و کاهش خسارت های جانی و مالی ناشی از تصادفات در اثر سرعت بالا است. نصب سرعت گیر به صورت استاندارد بنا بر قوانین استاندارد سرعت گیر انجام می شود. شهرداری ها با رعایت این ضوابط مسئول اجرا و نصب سرعت گیرهای ترافیکی هستند. در جاده های برون شهری نیز معمولا این وظیفه بر عهده مجموعه راه و ترابری هر کشور است. هنگام نصب سرعت گیر لازم است ضوابط و استاندارد ها مورد توجه قرار گیرد. نادیده گرفتن این امر، باعث ناکارآمدی این دسته می شود. همچنین در صورت عدم رعایت این ضوابط و استانداردها، حتی ممکن است خود سرعت گیر باعث انحراف خودرو و خسارت های جانی و مالی به خصوص در جاده های برون شهری شود. برای همین امر است که در هر کشور و بر اساس ضوابط و الزامات خاص ترافیکی، اقدام به نصب استاندارد سرعت گیر می شود.
انواع سرعت گیر ترافیکی
این مانع ترافیکی به دو نوع سرعت گیر و سرعت کاه تقسیم می شود که هر کدام کاربرد متفاوتی دارد. طبق استاندارد، حداکثر ارتفاع سرعت گیر نباید بیشتر از ۳۰ سانت باشد. سرعت گیر معمولا در مکان هایی که سرعت ماشین ها کمتر از ۱۵ کیلومتر است، مانند مراکز خرید و پارکینگ ها استفاده می شود.
سرعت گیر جاده ای
مدل دیگر به نام سرعت کاه یا سرعت گیر ملایم، در خیابان و جاده ها نصب می شود. البته انواع سرعت گیر ترافیکی را از بعد جنس و متریال مورد استفاده در ساخت نیز می توان مورد بررسی و تحلیل قرار داد. مثلا یکی از انواع سنتی و قدیمی سرعت گیر در کشور ما که اتفاقا استانداردهایی نیز برای آن تعریف شده است، سرعت گیر آسفالتی است.
سرعت گیر آسفالتی
طراحی و نصب سرعت گیر آسفالتی باید به دقت انجام شود زیرا در صورت عدم رعایت ضوابط استاندارد سرعت گیر آسفالتی، این سرعت گیر می تواند به خصوص به قسمت جلوبندی خودروها صدمه شدیدی را وارد کند.
سرعت گیر های لاستیکی و پلاستیک
یکی دیگر از انواع سرعت گیر که از نظر ماده ساخته شده می تواند دسته بندی جدایی داشته باشد، سرعت گیر لاستیکی و پلاستیکی هستند. این نوع از سرعت گیر ها از نظر ارتفاع، مساحت و سایر مشخصات فیزیکی در کارخانه ها بر اساس استانداردهای تعیین شده تولید می شوند و از این نظر مشکلی ندارند.
در نصب سرعت گیر های پلاستیکی تنها باید به مکان نصب و مواردی مانند فاصله، نوع سرعت گیر پلاستیکی و… که در ضوابط به صورت دقیق تعریف شده اند، رعایت شود.در مقایسه این دو نوع عمده و مشهور از سرعت گیر های ترافیکی، باید بگوییم که تنوع و البته امنیت سرعت گیرهای پلاستیکی بالاتر است و این سرعت گیر ها استانداردتر از انواع آسفالتی هستند. اما از نظر طول عمر، سرعت گیر آسفالتی می تواند مدت زمان بسیار بیشتری نسبت به سرعت گیر پلاستیکی دوام داشته باشد.
مکان یابی و نصب سرعت گیر در معابر شهری
به منظور امکان سنجی و تعیین مکان سرعت گیر، لازم است تا کارشناس مربوطه نسبت به بازدید از منطقه و تکمیل تعدادی فرم مربوط به پیمانکاران و شهرداری اقدام نماید. تصمیم گیری در خصوص نصب سرعت گیر و یا عدم نصب سرعت گیر باید به جمع بندی مشاهدات و همچنین اطلاعات آماری، در قالب فرم تهیه شده بررسی گردد و قضاوت مهندسی با توجه به شرایط معبر انجام شود. ضوابط کلی که باید در خصوص امکان سنجی نصب سرعت گیر در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- شرایط و مشخصات عملکردی محور: یکی از موضوعاتی که باید در خرید سرعت گیر مدنظر قرار گیرد، ویژگی های عملکردی معبر مورد نظر می باشد. از مهمترین عواملی که باید در این خصوص مد نظر قرار گیرند عبارتند از الف) نوع عملکرد معبر ب) عرض و شیب معبر ج) شرایط روشنایی معبر د) جمع آوری آبهای سطحی ه) جنس مصالح مورد استفاده در سرعت گیر
- وضعیت سرعت در معبر مورد نظر: بطور کلی انواع سرعت گیر به عنوان یکی از ابزارهای آرام سازی ترافیک مورد استفاده قرار می گیرند و نیاز به کاهش سرعت عملکردی در مواقع خاص از معبر به عنوان مهمترین دلیل بکار گیری این تجهیزات بشمار می رود. از این رو لازم است تا مطالعات مربوط به سرعت در معبر مورد نظر جهت نصب سرعت گیر با دقت کافی انجام شود. جهت نصب سرعت گیر حداقل اختلاف سرعت بین سرعت عملکردی که وسایل نقلیه در معبر حرکت می کنند و سرعت مجاز باید بیشتر از ۱۵ کیلومتر بر ساعت باشد.
- علامت گذاری و نصب تابلو سرعت گیر: لازم است تجهیزات آرام سازی به گونه ای طراحی و نصب گردند که کاملاً از بقیه قسمت های راه متمایز باشند و جلب توجه کنند. موثرترین روش برای نمایان ساختن، استفاده از تجهیزاتی است که محیط مناسبی ایجاد می کند. بعلاوه با بکارگیری تابلوهای هشداردهنده و خط کشی های مخصوص می توان وجود انواع سرعت گیر را برای رانندگان وسایل نقلیه عبوری مشخص و متمایز نمود. تابلو دست انداز بطور معمول در فاصله ۱۵ الی ۲۵ متری از محل نصب سرعت گیر، نصب می گردد.
- وضعیت کاربری های اطراف در معبر مورد نظر: بکارگیری سرعت گیر برحسب نیاز در مناطق مختلف با کاربری های متنوعی قابل اجراست. با اینحال لازم است تا در بررسی وضعیت کاربری های اطراف معبر جهت نصب سرعت گیر، موارد زیر مورد بررسی قرار گیرد: در مناطقی که مسیر اصلی حرکت وسایل نقلیه امدادی (آمبولانس، خودروهای آتش نشانی و …) می باشد باید از نصب سرعت گیر خودداری نمود. در اطراف مدارس نصب انواع سرعت گیر باید با توجه به سایر ابزارهای آرام سازی ترافیک در معبر انجام شود.
- وضعیت فاصله دید مناسب نسبت به معبر: همانطور که اشاره شد موضوع قابلیت رویت سرعت گیر برای رانندگان و امکان ارائه عکس العمل مناسب جهت کاهش سرعت از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. بطوریکه عدم تامین فاصله دید و تصمیم مناسب برای راننده جهت کاهش سرعت، عملاً موجب کاهش تاثیر سرعت گیر و در بسیاری از شرایط ایجاد مشکلات ایمنی برای رانندگان می گردد. از این رو لازم است تا فاصله دید مناسب در معبر با توجه به سرعت طرح در آن معبر تامین شده باشد، لذا پیشنهاد می شود تا از اجرای سرعت گیر در قوس های عمودی و افقی فاقد فاصله دید کافی پرهیز شود.
- فاصله بین سرعت گیر: برای کاهش سرعت در مسیر با استفاده از سرعت گیر باید نسبت به نصب سرعت گیر در فواصل معین در معبر مورد نظر اقدام گردد.
ضوابط نصب سرعت گیر
استفاده از سرعتگیر و سرعت کاه، جهت آرام سازی و کنترل ترافیک ضروری است. لازم است قبل و بعد از محل نصب، علائم وتابلو ترافیکی در فاصله های استاندارد، جهت هشدار به رانندگان نصب شود. در غیر این صورت وجود این موانع ترافیکی، ممکن است موجب تصادف و بروز مشکلاتی در رفت و آمد و حمل و نقل شود.
باید به این نکته توجه کرد که نصب سرعت گیر و سرعت کاه در اتوبان ها، به دلیل سرعت بالای خودروها خطرناک و ممنوع است.
در ایران نیز روزانه شاھد تصادفات مرگباری در جاده و خیابان ها هستیم. سرعت زیاد و غیر استاندارد خودروها، حوادث جبران ناپذیری را به بار می آورد. برای مهار و تنظیم سرعت وسائط نقلیه، چاره ای جز نصب سرعتگیر در ورودی ها و خیابان های شهر نیست.
توجه به ضوابط و قوانین نصب سرعت گیر و دقت به مشخصات فنی آن باعث می شود این دسته از تجهیزات ترافیکی کارآمد بوده و از احتمال وقوع حوادث بکاهد. بررسی، تحقیق و مشاوره با کارشناسان این حوزه، می تواند راهی را برای ایمن و استاندارد ساختن راه و جاده ها در ایران، فراهم کرد.
ضوابط و استاندارد تعریف شده نصب سرعت گیر، در کاهش میزان آسیب ها و خسارات در برخورد خودرو با سرعت گیر نقش ویژه و جدی دارد. این قوانین در گروه های مختلفی تقسیم می شوند و شامل استانداردهای فیزیکی انواع سرعت گیر ترافیکی از پیش ساخته، استاندارد سرعت گیر آسفالتی، فاصله مناسب میان سرعت گیرها، محل قرار گیری، تعداد و…. می شود. در قسمت قانون نصب سرعت گیر مهم ترین موارد بیان شده است.
قانون نصب سرعت گیر
- اطلاع رسانی: اولین مورد از مجموعه قوانین و الزامات نصب سرعتگیر، اطلاع رسانی است که شما را ملزم می کند تا در جاده های خصوصی و یا عمومی، پس از نصب هرگونه سرعت گیر و یا در هنگام عملیات نصب آن، با استفاده از تابلوی سرعت گیر این مورد را به اطلاع رانندگان برسانید.
در صورت عدم نصب تابلو سرعت گیر، از نظر حقوقی شما تحت پیگرد قانونی قرار می گیرید و باید تمامی خسارات وارده ناشی از هرگونه حادثه بر اثر برخورد به سرعت گیر را جبران نمایید.
در ایران و در جاده های شهری، نصب تابلو سرعت گیر، توسط شهرداری ها صورت می گیرد. در جاده های برون شهری نیز این کار به وسیله ادارات راه و ترابری انجام می شود. در جاده های خصوصی این کار باید به وسیله مالک صورت بگیرد. البته در خصوص جاده های خصوصی در صورتی که این جاده ها تحت مالکیت و استفاده افراد و یا سازمان های دیگری نیز هست، این کار باید با همکاری آن ها صورت بگیرد.
فاصله نصب تابلوی سرعت گیر نیز باید به جهت احتیاط بیشتر حداقل ۳۰ الی ۵۰ متر قبل از سرعت گیر باشد. البته این فاصله نیز بسته به نوع سرعت گیر و سرعت مجاز جاده ممکن است بیشتر نیز بشود.
- ابعاد سرعت گیر ترافیکی: شما در نصب انواع سرعت گیر باید به ابعاد آن ها دقت داشته باشید تا استاندارد سرعت گیر رعایت شده باشد. برای مثال و در سرعت گیر جاده های بزرگ شهری که حداقل های سرعت در آن ها بالاست، ابعاد معمول و استاندارد خاصی تعریف شده است. طول این دست اندازها به دلیل سرعت بالای خودروهای در هنگام برخورد با آن ها به جهت آسیب کمتر و کاهش بیشتر سرعت، نباید کمتر از ۹۰۰ میلی متر باشد.
از نظر ارتفاع نیز، حداقل ۲۰ میلی متر و حداکثر ۱۰۰ میلی متر برای اینگونه سرعت گیرها تعریف شده است. البته شما باید دقت کنید که این نوع سرعت گیر ها معمولا برای کاهش قابل توجه سرعت و همچنین جاده های با سرعت بالا استفاده می شوند.
در سرعت گیر ها و یا سرعت کاه های کوچک نیز که معمولا در جاده های برون شهری و در حد فاصل قبل از ورود به مناطق مسکونی به تعداد فراوان نصب می شوند، ابعاد سرعت گیر و تعداد نصب شده آن نباید به شکلی باشد که پس از عبور، سیستم فرمان و هدایت خودرو را تحت تاثیر قرار دهد و یا به قسمت هایی مانند جلو بندی آن آسیب برساند.
برای جلوگیری از واژگون شدن وسایل نقلیه نیز، حداکثر ۱:۱۰ یا همان ۱۰ درصد برای شیب تعریف شده است. رعایت این بند از قانون نصب سرعت گیر، از مهم ترین قسمت های ضوابط سرعت گیر ترافیکی است. زیرا نقش مستقیمی در وضعیت کنترل راننده در هنگام عبور از سرعت گیر را دارد.
همچنین ضوابط نصب سرعت گیر در خصوص اجرای سرعت گیر آسفالتی نیز دارای ابعاد مشابه با اعداد بیان شده است و عملا تفاوتی در طول، ارتفاع و سایر مشخصه های فیزیکی با سرعت گیر لاستیکی و پلاستیکی ندارد.
- استفاده از سرعت گیر به تناسب جاده: نوع مورد استفاده سرعت گیر در جاده های درون شهری با آزادراه، اتوبان و… کاملا متفاوت است زیرا سرعت مجاز در این محدوده ها متفاوت است. بر این اساس، شما اجازه ندارید هر سرعت گیری را در هر جایی نصب کنید. برای مثال شما نمی توانید از سرعت گیر های با طول کم در آزادراه یا بزرگراه استفاده کنید.
- روشنایی: در جاده هایی که دست انداز در آن ها نصب می شود، شما باید نسبت به روشنایی در محدوده دست انداز اقدام کنید. به خصوص در شب و در جاده های برون شهری، این یک امر ضروریست. زیرا در صورتی که روشنایی وجود داشته باشد، احتمال واژگون شدن خودرو در منطقه مورد نظر به شدت بالا می رود. برای این منظور می توان بسته به ظرفیت منطقه، از روشنایی لامپ یا چراغ ها و چسب های فلوئورسانس و فسفرسانس استفاده کرد. البته می توان از گل میخ های چراغ دار نیز برای نمایش محدوده سرعت گیر استفاده کرد.
- مکان های خصوصی: در مورد مکان هایی مانند پارکینگ های عمومی، خصوصی و … نیز قوانینی برای به کارگیری سرعت گیر وجود دارد. برای مثال سرعت گیر رمپ پارکینگ نمونه ای از سرعت گیر هایی است که در شیب های پارکینگ استفاده می شود. سرعت گیر رمپ نیز باید با توجه به قوانین ذکر شده از نظر شیب، ارتفاع، ابعاد، طول رمپ پارکینگ ، فاصله و… نصب شود. در غیر اینصورت و در صورت بروز خسارت، از نظر قانونی این حق برای فرد متضرر شده وجود دارد.
اجرای سرعت گیر آسفالتی و پلاستیکی
اجرای سرعت گیر آسفالتی یک فرآیند ساخت و نصب سطح جاده است که به منظور افزایش راندمان و ایمنی رانندگی در جاده ها استفاده می شود. در این فرآیند، لایه ای از مخلوط آسفالتی با خواص خاص بر روی سطح جاده قرار می گیرد. برای اجرای سرعت گیر آسفالتی، ابتدا باید سطح جاده به صورت صاف و تمیز آماده شود. سپس لایه پایه با استفاده از مخلوط آسفالتی مناسب بر روی سطح جاده قرار می گیرد. پس از آن، لایه فوقانی که شامل مخلوط آسفالتی با خواص خاص برای افزایش سرعت و کاهش لغزندگی است، نصب می شود.
درخواست نصب سرعت گیر
موارد بیان شده از قانون نصب سرعت گیر و ضوابط استاندارد آن، برخی از مهم ترین قسمت های این الزامات بودند. شما در صورتی که قصد داشته باشید تا نصب استاندارد سرعت گیر را با رعایت تمامی این الزامات انجام دهید، می توانید به شرکت های متخصص در این زمینه، درخواست نصب انواع سرعت گیر در محدوده مورد نظر خود دهید. این شرکت ها با تمامی استانداردها آشنا بوده و می توانند دتایل اجرایی سرعت گیر را به صورت دقیق و کامل به اجرا دربیاورند.
